Hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày thành lập ngành Tài chính Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2015) và 40 năm xây dựng, phát triển của ngành Tài chính tỉnh Bình Định (1975-2015).
Thanh tra Sở Tài chính Bình Định giới thiệu khái quát một số thông tin về quá trình xây dựng và phát triển ngành Thanh tra Tài chính một cách cô đọng nhất. Mặc dù đã rất cố gắng sưu tầm tài liệu để biên soạn nhưng do qua nhiều thời kỳ sáp nhập, chia tách, tái lập tài liệu đã thất lạc, không đầy đủ, thời gian sưu tầm, biên soạn hạn chế nên khó tránh khỏi những sơ sót. Thanh tra Sở rất mong nhận được những ý kiến đóng góp để rút kinh nghiệm cho những lần sau.
1/. Bối cảnh chung.
Ngành Tài chính Bình Định ra đời cùng với ngành Tài Chính Việt Nam cách đây 70 năm (1945 - 2015). Thời kỳ đầu mới thành lập, hệ thống tổ chức bộ máy tài chính tỉnh ta chỉ là đơn vị cấp phát, kiểm tra, thu thuế nông nghiệp. Đến kháng chiến chống Mỹ, ban đầu là tổ chức Ban Tài chính tỉnh, sau là Ban Tài mậu gồm nhiều hoạt động như tài chính, lương thực, ngân hàng, thương nghiệp, sản xuất. Nhiệm vụ chính là thu mua,vận động sự đóng góp của nhân dân như gạo, thóc, hàng hoá, tiền bạc, thuốc các loại... quản lý, cất giấu để phân phối cho cán bộ, bộ đội phục vụ kháng chiến.
Sau ngày giải phóng, ngành tài chính đã triển khai việc áp dụng các chính sách chế độ tài chính kế toán thống nhất trong cả nước, tổ chức tổng kiểm kê, đánh giá lại tài sản, tham gia vào việc quản lý các xí nghiệp và thu đổi tiền. Khi thực hiện phân cấp tài chính và ngân sách, ngành tài chính đã chủ động tích cực cùng với các ngành quản lý ngày càng thâm nhập sâu vào các cơ sở kinh tế để tham gia tác động vào kế hoạch SXKD, kế hoạch đầu tư và công tác tăng cường quản lý kinh tế tài chính, tổ chức hạch toán ở cơ sở.
2/. Quá trình xây dựng và phát triển
Thanh tra Tài chính (Thanh tra Sở) là phòng chuyên môn trực thuộc Sở Tài chính được hình thành để giám sát, kiểm tra, kiểm soát các hoạt động tài chính liên quan đến lĩnh vực tài chính, ngân sách, vật giá,.. mà UBND tỉnh phân công nhiệm vụ cho Sở Tài chính. Trong giai đoạn đầu, bộ máy Thanh tra tài chính (trước đây có tên gọi là Ban Thanh tra) chưa được kiện toàn, cơ sở vật chất phương tiện làm việc còn thiếu thốn. Có thời điểm Thanh tra Tài chính không có lãnh đạo cấp phòng trong khi đó với hàng nghìn đối tượng thanh tra là các phường, xã, huyện, thị, các đơn vị hành chính, các doanh nghiệp... trong toàn tỉnh.
Biểu 1: Số liệu cán bộ công chức Thanh tra Sở qua các năm (10 năm từ 2006-2015)
STT Nội dung Năm
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1 Số Biên chế được duyệt (theo Đề án 777) 7 9 11 13 15 15 15 15 15 15
2 Số Công chức hiện có 7 9 9 10 10 11 11 12 11 10
Năm 2006, UBND tỉnh Bình Định ban hành Đề án kiện toàn, nâng cao năng lực hoạt động thanh tra tài chính của Sở Tài chính giai đoạn 2006-2010 theo Quyết định số 777/QĐ-UBND ngày 06/11/2006 (được gọi là Đề án 777). Đề án 777 đã được UBND tỉnh phê duyệt với đầy đủ yêu cầu, nhiệm vụ và những giải pháp cơ bản, rõ ràng làm cho cán bộ, công chức Thanh tra tài chính phấn khởi, tự tin, an tâm công tác, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
3/. Kết quả hoạt động thanh tra, kiểm tra
* Giai đoạn 2006-2010:
- Về lĩnh vực tài chính - ngân sách: đã tiến hành 34 cuộc thanh tra theo kế hoạch đề ra. Phát hiện tổng số tiền sai phạm 10.414 triệu đồng, thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền 1.141 triệu đồng. Xử lý vi phạm hành chính 1,6 triệu đồng.
- Về lĩnh vực giá: tiến hành 13 cuộc kiểm tra giá, xử lý vi phạm và thu nộp vào ngân sách nhà nước số tiền 124,2 triệu đồng.
Năm 2010, Luật Thanh tra được ban hành có nhiều đổi mới về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức và hoạt động thanh tra. Được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh Bình Định, lãnh đạo Sở Tài chính, Thanh tra Sở Tài chính đã xây dựng và từng bước hoàn thiện hệ thống thể chế cho hoạt động thanh tra ngành Tài chính.
* Giai đoạn 2011-2015 (đến ngày 30/6/2015):
- Về lĩnh vực tài chính - ngân sách: đã tiến hành 29 cuộc thanh tra (đã có 27 kết luận thanh tra được ban hành). Phát hiện tổng số tiền sai phạm 22.386,4 triệu đồng, thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền 9.998,4 triệu đồng. Xử lý vi phạm hành chính 1,5 triệu đồng.
- Về lĩnh vực giá: tiến hành 18 đợt kiểm tra giá, xử lý vi phạm và thu nộp vào ngân sách nhà nước số tiền 2.000,72 triệu đồng (trong đó thu phạt bổ sung: 1.457 triệu đồng)
- Công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Thanh tra Sở đã chủ động xây dựng quy trình tiếp nhận, xử lý và cử cán bộ trực tiếp thụ lý các đơn thư khiếu nại, tố cáo theo đúng quy trình và đúng pháp luật đã làm cho công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo được giải quyết nhanh chóng, kịp thời, đúng thời hạn quy định. Giai đoạn 2005-2010, Thanh tra Sở tiếp nhận và xử lý 108 đơn thư khiếu nại, tố cáo. Đến giai đoạn 2011-2015 (đến thời điểm báo cáo 30/6/2015) Thanh tra Sở tiếp nhận và xử lý 41 đơn thư khiếu nại, tố cáo. Kết quả không để các đơn thư tồn đọng.
Thực hiện chế độ thông tin, báo cáo về công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và công tác phòng chống tham nhũng theo đúng quy định.
Công tác giám sát hoạt động Đoàn thanh tra và xử lý sau thanh tra ngày càng đi vào nề nếp và được thực hiện nghiêm túc, do đó đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao với chất lượng, hiệu quả nhất định. Kịp thời chấn chỉnh sai phạm, khắc phục những khuyết điểm, yếu kém trong công tác quản lý, sử dụng và quyết toán ngân sách nhà nước và các nguồn tài chính khác; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về lĩnh vực giá, góp phần đưa công tác quản lý tài chính, ngân sách và giá trên địa bàn ngày càng tốt hơn.
III. NHỮNG THÀNH TÍCH ĐẠT ĐƯỢC:
Với những cố gắng đạt được trong thời gian qua, Thanh tra Sở đã vinh dự đón nhận những bằng khen của các Bộ, Ngành và UBND tỉnh trao tặng:
- Bằng khen của Thanh tra Chính Phủ: 2008 (Quyết định số 2850/QĐ-TTCP ngày 22/12/2008 của Tổng Thanh tra Chính phủ).
- Bằng khen của UBND tỉnh Bình Định: 2013 (Quyết định số 434/QĐ-UBND ngày 25/2/2014 của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định).
- Tặng Danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định: 2014; 2013; 2012; 2010; 2009.
Từ năm 2011 đến 2014: Được tổ chức thành lập chi bộ và tổ công đoàn riêng nên Thanh tra Sở chủ động trong việc đề ra và triển khai thực hiện các Nghị quyết cấp mình sát với nhiệm vụ chính trị, phù hợp với đặc điểm công tác thanh tra. Số lượng đảng viên trong chi bộ bình quân có 8 đảng viên. Chi bộ đảng được xếp loại chi bộ trong sạch vững mạnh 3 năm liền. Tổ Công đoàn đạt: Tổ Công đoàn xuất sắc.
