Chiều ngày 09/01, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị tổng kết đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2018, triển khai nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2019. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đến dự và chỉ đạo Hội nghị.
Tới dự Hội nghị tổng kết đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2018, triển khai nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2019 còn có đại diện lãnh đạo: Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, Uỷ ban Kinh tế Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Ban Kinh tế TƯ, Ban Nội chính Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công thương, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Y tế, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Bộ Nội vụ, Bộ Ngoại giao, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; đại diện Kiểm toán Nhà nước và Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Đại diện lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và lãnh đạo các đơn vị chủ chốt tham dự Hội nghị qua các điểm cầu trực tuyến.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Thu ngân sách vượt 7,8% dự toán
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã trình bày báo cáo đánh giá công tác điều hành thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2018, triển khai nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2019.
Bộ trưởng cho biết nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2018 được triển khai trong bối cảnh kinh tế tiếp tục chuyển biến tích cực, song cũng tiềm ẩn nhiều khó khăn, thách thức, cả từ môi trường quốc tế và trong nước. Thực hiện các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, dưới sự chỉ đạo sát sao, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự nỗ lực phấn đấu cao của cả hệ thống chính trị từ trung ương đến địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước; với quyết tâm cao, ngành Tài chính đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2018, góp phần thực hiện thắng lợi, toàn diện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội.
Trong đó, nổi bật là công tác điều hành thu, chi NSNN được thực hiện chủ động, đảm bảo chặt chẽ, kỷ luật, kỷ cương, kết hợp hài hòa với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế khác đã góp phần quan trọng vào việc cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững theo Nghị quyết số 07-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 25/2016/QH14 của Quốc hội.
Cụ thể, trong tổ chức thực hiện thu NSNN, ngay từ đầu năm 2018, Bộ Tài chính đã tập trung chỉ đạo triển khai tốt các luật thuế và nhiệm vụ thu NSNN năm 2018; chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và chính quyền địa phương làm tốt công tác quản lý thu, chú trọng khai thác nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế (cả đối tượng và địa bàn); đẩy mạnh chống thất thu, buôn lậu, gian lận thương mại; quyết liệt xử lý nợ thuế; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế,... Đồng thời chú trọng cải cách hành chính, tạo thuận lợi, giảm thời gian, chi phí cho người nộp thuế. Kết quả, năm 2018 thu ngân sách vượt so với dự toán với tỷ lệ khá cao so với nhiều năm gần đây. Đến hết 31/12/2018, thu cân đối NSNN ước đạt 1.422,7 nghìn tỷ đồng, vượt 103,5 nghìn tỷ đồng (tăng 7,8%) so dự toán (trong đó, thu ngân sách Trung ương vượt 4,3%, thu ngân sách địa phương vượt 12,5% so dự toán), tăng 64,3 nghìn tỷ đồng so báo cáo Quốc hội, tỷ lệ động viên đạt 25,7% GDP, riêng thuế và phí đạt 21,1% GDP (mục tiêu giai đoạn 2016-2020 tương ứng là 23,5% GDP và 21% GDP).
Cùng với công tác thu, công tác điều hành chi NSNN được Bộ Tài chính thực hiện chủ động, tích cực, với phương châm chặt chẽ, tiết kiệm xuyên suốt từ khâu phân bổ dự toán cho đến quá trình thực hiện. Các bộ, ngành và địa phương đã chủ động rà soát, sắp xếp, thực hiện chi, gắn với sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; thực hiện mua sắm tài sản công theo đúng tiêu chuẩn, định mức, chế độ quy định, đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả. Tăng cường công khai, minh bạch sử dụng NSNN.
Nhờ thu ngân sách đạt khá, các nhiệm vụ chi ngân sách cũng được đảm bảo theo dự toán, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ kinh tế, chính trị của các đơn vị sử dụng ngân sách và có thêm nguồn lực xử lý kịp thời các nhiệm vụ quan trọng, cấp bách phát sinh về đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội, khắc phục hậu quả thiên tai, đảm bảo an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh. Cơ cấu chi ngân sách chuyển dịch tích cực, tỷ trọng chi đầu tư phát triển đạt trên 27% (mục tiêu giai đoạn 2016-2020, chi thường xuyên dưới 62% tổng chi NSNN). Dự phòng ngân sách các cấp được sử dụng đúng mục đích, đúng quy định; trong đó, ngân sách Trung ương đã sử dụng trên 2,5 nghìn tỷ đồng dự phòng để hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả bão, lụt, hỗ trợ giống khôi phục sản xuất sau thiên tai. Xuất cấp trên 122,4 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu đói, cứu trợ cho nhân dân, hỗ trợ học sinh vùng khó khăn.
Bội chi NSNN năm 2018 ước dưới 3,6% GDP thực hiện (dự toán 3,7% GDP); nợ công dưới 61% GDP. Công tác quản lý nợ công có tiến bộ, thời hạn khoản vay được kéo dài, lãi suất theo xu hướng hạ thấp, hạn chế tác động của các rủi ro.
Bộ Tài chính cũng đã thường xuyên chia sẻ thông tin về tình hình thu, chi NSNN, tình hình giải ngân vốn đầu tư XDCB với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) để đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong công tác điều hành thị trường tài chính và thị trường tiền tệ. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với NHNN trong việc tập trung quản lý các khoản tiền tạm thời nhàn rỗi của NSNN; điều hòa luồng tiền ngoại tệ giữa NSNN với NHNN; tổ chức phát hành trái phiếu Chính phủ với khối lượng, lãi suất và thời điểm phát hành phù hợp, kết hợp với điều hành sử dụng hiệu quả ngân quỹ nhà nước, qua đó vừa đáp ứng được yêu cầu huy động vốn cho NSNN, vừa góp phần thực thi chính sách tiền tệ, ổn định tỷ giá, lãi suất.
Hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh mẽ cải cách hành chính, hỗ trợ phát triển DN
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng phát biểu tại Hội nghị
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng đã thông tin về các kết quả trong công tác xây dựng thể chế, sắp xếp tổ chức bộ máy, cải cách hành chính của Bộ Tài chính. Bộ trưởng cho biết, trong năm 2018, Bộ Tài chính đã trình Quốc hội cho ý kiến 01 dự án luật; trình Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành 02 nghị quyết; trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 48 đề án (gồm: 01 nghị quyết, 25 nghị định, 10 quyết định và 12 đề án khác); ban hành theo thẩm quyền 130 thông tư.
“Mặc dù khối lượng văn bản được giao chủ trì xây dựng là khá lớn, song với quyết tâm cao, Bộ Tài chính đã hoàn thành nhiệm vụ được giao (trong tổng số 163 nghị định Chính phủ đã ban hành trong năm 2018, có 31 nghị định Bộ Tài chính đã trình, chiếm gần 20%), cơ bản đáp ứng được yêu cầu đề ra cả về tiến độ và chất lượng. Đồng thời, đổi mới và tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến văn bản, chính sách, chế độ mới; tăng cường đối thoại, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, nhất là trong lĩnh vực thuế và hải quan” – Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết. Việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các chính sách, chế độ về tài chính - NSNN đã đáp ứng được yêu cầu đề ra là phù hợp với tình hình thực tế và cam kết hội nhập quốc tế, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính - NSNN, tăng cường quản lý thu, chi NSNN chặt chẽ, quản lý, sử dụng tài sản công hiệu quả, siết chặt kỷ cương, kỷ luật tài chính; đồng thời, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Thông tin tại Hội nghị, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng cho biết, trong năm 2018, Bộ Tài chính đã hoàn thành 85/85 nhiệm vụ cải cách hành chính theo kế hoạch năm. Đồng thời, Bộ Tài chính đã tập trung triển khai kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết 19-2018/NQ-CP của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2018 và những năm tiếp theo, với 66 giải pháp, nhiệm vụ gắn với 188 sản phẩm đầu ra; đã bãi bỏ 18 thủ tục hành chính trong tổng số 166 thủ tục cần rà soát bãi bỏ (chiếm 10,8%) và đơn giản hoá đối với 111 thủ tục trong tổng số 139 thủ tục cần rà soát đơn giản hóa (chiếm 79,9%); thực hiện cắt giảm và đơn giản hóa 117/190 điều kiện kinh doanh thuộc phạm vi quản lý (đạt 61,6%).
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đã tập trung chỉ đạo tiếp tục mở rộng ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa trong lĩnh vực tài chính; nâng cao chất lượng khai thuế điện tử, nộp thuế điện tử, mở rộng diện hoàn thuế điện tử; tăng cường kết nối thông tin nộp thuế điện tử giữa các cơ quan thuế, hải quan, kho bạc và các ngân hàng thương mại, tạo thuận lợi, giảm thời gian, chi phí giao dịch hành chính cho doanh nghiệp. Cơ quan Hải quan đã cung cấp dịch vụ công trực tuyến tối thiểu đạt mức độ 3 đối với 173/183 thủ tục hành chính. Có 12/14 bộ, ngành tham gia kết nối với 145/284 thủ tục hành chính được thực hiện qua cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN; số lượng hàng hóa xuất nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành giảm 6% (từ 82.760 xuống còn 77.736 mặt hàng) so với quý II năm 2015 (mục tiêu giảm 50%).
Về công tác sắp xếp lại tổ chức bộ máy, biên chế, năm 2018, Bộ Tài chính đã thực hiện cắt giảm chỉ tiêu biên chế công chức 4,7% so chỉ tiêu được giao năm 2015. Bên cạnh đó, tích cực triển khai các Nghị quyết số 18, 19 của Hội nghị TW 6 (khóa XII), trong năm 2018, Bộ Tài chính đã cắt giảm được 536 đầu mối, trong đó 5 đơn vị cấp phòng và tương đương thuộc các vụ/cục thuộc cơ quan Bộ; 3 cấp phòng thuộc đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ; 25 đơn vị cấp phòng thuộc cơ quan tổng cục; 67 đơn vị cấp chi cục và tương đương; 436 đơn vị cấp tổ (đội) tại địa phương.
Tạo chuyển biến rõ nét và thực chất trong cơ cấu lại nền kinh tế
Một điểm đáng chú ý trong năm 2018 là Bộ Tài chính đã chủ động thực hiện rà soát, hoàn thiện các văn bản pháp lý nhằm phát triển bền vững thị trường chứng khoán, bảo hiểm; đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, duy trì sự phát triển ổn định của các thị trường tài chính.
Đối với thị trường chứng khoán, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ Đề án hợp nhất 2 Sở giao dịch chứng khoán; đang tập trung hoàn thiện Đề án cơ cấu lại thị trường chứng khoán và bảo hiểm giai đoạn 2018-2020 và định hướng đến năm 2025. Triển khai các giải pháp phát triển thị trường, đa dạng hóa các nhà đầu tư, thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý kịp thời các vi phạm.
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán có nhiều biến động, hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam nhìn chung ổn định. Tính đến ngày 28/12/2018, mức vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 3,9 triệu tỷ đồng, tăng 12,7% so với cuối năm 2017, tương đương 79% GDP năm 2017 và tương đương với 72% GDP năm 2018, vượt chỉ tiêu đặt ra trong Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2020. Thị trường chứng khoán Việt Nam dần trở thành kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế.
Thị trường bảo hiểm tiếp tục phát triển. Hiện nay có 64 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh bảo hiểm, trong đó có 30 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, 18 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, 2 doanh nghiệp tái bảo hiểm, 14 doanh nghiệp môi giới bảo hiểm. Năm 2018, tổng doanh thu phí bảo hiểm ước tăng 24%, tổng giá trị tài sản của các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm tăng 21,1%, vốn đầu tư trở lại nền kinh tế tăng 29,5% so với năm 2017.
Về tái cơ cấu DNNN, năm 2018, có 19 doanh nghiệp được phê duyệt phương án tái cơ cấu, 15/85 doanh nghiệp được phê duyệt phương án cổ phần hóa; 21 doanh nghiệp thực hiện bán cổ phần lần đầu. Các tập đoàn, tổng công ty đã thực hiện đấu giá cổ phần, thoái vốn thu về cho nhà nước gần 40 nghìn tỷ đồng.
Kiểm soát tỉ lệ nợ công dưới 61% GDP
Trong năm vừa qua, Bộ Tài chính đã ban hành kế hoạch hành động của ngành với 166 nhiệm vụ và đề án để thực hiện Nghị quyết 07 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn.
Cụ thể, kỳ hạn phát hành trái phiếu Chính phủ bình quân năm 2018 là 12,63 năm với mức lãi suất bình quân khoảng 4,67%. Nếu so với mức lãi suất trái phiếu Chính phủ năm 2017, lãi suất năm nay đã giảm 1,31 điểm %. Nhà đầu tư trái phiếu Chính phủ cũng được đa dạng hơn với tỷ trọng nắm giữ trái phiếu của ngân hàng thương mại từ 78% cuối năm 2016, giảm xuống còn 53,1% hiện nay.
Theo báo cáo của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, Chính phủ bảo lãnh, kiểm soát chặt chẽ bội chi và vay nợ của ngân sách địa phương. Tính đến 31/12/2018, dư nợ công đã xuống dưới 61% GDP, dư nợ Chính phủ xuống dưới 52% GDP, dư nợ vay nước ngoài của quốc gia đạt khoảng 49,7% GDP, trong phạm vi Quốc hội cho phép. So với tỷ lệ nợ công vào cuối năm 2017 trước đó, tỷ lệ này đã giảm rõ rệt.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương quản lý, kiểm soát chặt chẽ giá cả các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu (xăng dầu, than, dịch vụ y tế, giáo dục); tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động đăng ký, kê khai giá; xử lý nghiêm các hành vi mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng giả, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; thực hiện bình ổn thị trường trong các dịp lễ, tết..., góp phần thực hiện thành công mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4% Quốc hội đã đề ra. Năm 2018, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 3,54%, lạm phát cơ bản bình quân tăng 1,48% so năm 2017.
Về công tác thanh tra, kiểm tra tài chính - ngân sách, năm 2018, Bộ Tài chính đã thực hiện 98,66 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra, qua đó kiến nghị xử lý 64,74 nghìn tỷ đồng, gồm: xử lý về tài chính trên 23,14 nghìn tỷ đồng, riêng kiến nghị thu vào NSNN là 17,94 nghìn tỷ đồng, đã thực hiện thu ngân sách 16,6 nghìn tỷ đồng; xử phạt vi phạm hành chính 4,2 nghìn tỷ đồng; giảm lỗ 37,4 nghìn tỷ đồng.
Ngành Tài chính đã hoàn thành toàn diện, vượt mức mọi mặt công tác
Phát biểu và chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2018, triển khai nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã bày tỏ vui mừng với kết quả mà ngành Tài chính cả nước đã đạt được trong năm 2018. Thủ tướng cho rằng, toàn ngành đã hoàn thành toàn diện, vượt mức mọi mặt công tác của Đảng và Nhà nước giao, trong đó thu ngân sách đạt và vượt tới 7,8% dự toán mà Quốc hội thông qua. Lần đầu tiên, thu ngân sách Trung ương vượt 4,3%, thu ngân sách địa phương vượt 12,5% so dự toán. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng nhấn mạnh, trong các công tác khác Bộ Tài chính đều có nhiều tiến bộ.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chúc mừng Lãnh đạo Bộ Tài chính, lãnh đạo các cấp, các ngành, địa phương trên cả nước đặc biệt là toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Tài chính.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng các kết quả ngành Tài chính đã đạt được trong năm 2018
Thủ tướng đã điểm qua lại những kết quả trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong năm 2018 như: GDP đạt 7,08% - cao nhất trong một thập niên gần đây, quy mô nền kinh tế đạt trên 5,5 triệu tỉ đồng, bình quân thu nhập đầu người đạt gần 2.600 USD/năm, không chỉ số lượng mà chất lượng tăng trưởng cũng được nâng lên... Cùng với kinh tế, các lĩnh vực văn hóa, xã hội, tài nguyên môi trường, biến đổi khí hậu, quốc phòng an ninh, đối ngoại... được các cấp các ngành quan tâm và đạt nhiều kết quả. Những điều này đã tạo nên không khí hào hứng phấn khởi cho các nhà đầu tư, khơi dậy mạnh mẽ niềm tự hào dân tộc và niềm tin vào tương lai. Thủ tướng khẳng định, những kết quả trên có sự đóng góp trực tiếp rất quan trọng của toàn ngành Tài chính.
Tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đã nêu lên 6 kết quả nổi bật của ngành Tài chính và Thủ tướng cũng thẳng thắn những tồn tại mà ngành cần khắc phục. Thay mặt Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ Tài chính, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đã tiếp thu đầy đủ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; ý kiến đóng góp của quý vị đại biểu tại Hội nghị. Bộ trưởng hứa với Chính phủ và Thủ tướng sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các Bộ, ngành, địa phương và các cơ quan liên quan; quán triệt, cụ thể hóa các ý kiến chỉ đạo của đồng chí Thủ tướng bằng các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể, quyết tâm phấn đấu hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước giao.
Theo Bộ Tài chính