Ngày 06/01/2016, Chính phủ ban hành Nghị định số 04/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 52/2009/NĐ-CP ngày 03/6/2009 của Chính phủ. Theo đó, ngày 16/02/2016,  Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 23/2016/TT-BTC hướng dẫn một số nội dung về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại đơn vị sự nghiệp công lập.
Sự ra đời của Nghị định số 04/2016/NĐ-CP và Thông tư số 23/2016/TT- BTC đã góp phần tăng cường khả năng tự chủ, thúc đẩy khu vực sự nghiệp công phát triển nhanh, mạnh và bền vững, nâng cao công suất và hiệu quả sử dụng tài sản nhà nước kể cả trong thời gian nhàn rỗi tại đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính, cụ thể:
Tại Điều 6 Thông tư số 23/2016/TT- BTC quy định các đơn vị sự nghiệp công lập gồm Đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư; Đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên; Đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên đều đủ điều kiện được Nhà nước xác định giá trị tài sản để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp. Việc xác định loại hình đơn vị sự nghiệp công lập căn cứ quy định của pháp luật hiện hành về cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập và phương án tự chủ được cấp có thẩm quyền phê duyệt áp dụng tại thời điểm có văn bản xác nhận đơn vị sự nghiệp công lập đủ điều kiện được Nhà nước xác định giá trị tài sản để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp.
Riêng đối với đơn vị sự nghiệp công lập do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên, tại Điều 19 Thông tư số 23/2016/TT- BTC quy định điều kiện để được xác định giá trị tài sản nhà nước để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp gồm: có phương án sử dụng tài sản phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao; cam kết thực hiện đúng quy định về quản lý, sử dụng tài sản đối với đơn vị tự chủ tài chính quy định của Nghị định số 52/2009/NĐ-CP; trường hợp được Nhà nước cho phép hoặc yêu cầu tính đủ chi phí, bao gồm cả khấu hao tài sản cố định vào giá thành sản phẩm dịch vụ, hàng hóa (kể cả các sản phẩm dịch vụ, hàng hóa do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước đặt hàng) thì đơn vị phải đảm bảo tự bù đắp đủ các chi phí; nhà nước không tăng thêm kinh phí, trừ các trường hợp Nhà nước giao thêm nhiệm vụ hoặc bổ sung một phần cho tiền lương tăng thêm theo chế độ của Nhà nước.
Tại Điều 12, 13 , 14, 15 Thông tư số 23/2016/TT- BTC cũng quy định một số nội dung như Đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính được sử dụng tài sản nhà nước vào mục đích: sản xuất, kinh doanh dịch vụ, cho thuê, liên doanh, liên kết với điều kiện được cơ quan có thẩm quyền quyết định cho phép; đảm bảo không ảnh hưởng đến việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ nhà nước giao; sử dụng tài sản đúng mục đích đầu tư xây dựng, mua sắm và phát huy công suất, hiệu quả sử dụng tài sản nhà nước; đảm bảo thực hiện theo cơ chế thị trường .
Ngoài các nội dung kế thừa của Nghị định số 52/2009/NĐ-CP, Thông tư 23/2016/TT- BTC cũng quy định cụ thể các hình thức sử dụng tài sản để liên doanh, liên kết; nguyên tắc xử lý tài sản sau khi hết thời hạn liên doanh, liên kết; tiền thu được từ sản xuất, kinh doanh dịch vụ, cho thuê, liên doanh, liên kết tài sản nhà nước, đơn vị phải hạch toán riêng và sử dụng để thanh toán các chi phí có liên quan; nộp tiền thuê đất, thuế và nghĩa vụ tài chính khác đối với Nhà nước theo quy định của pháp luật; hoàn trả vốn huy động bao gồm cả lãi huy động vốn (trong trường hợp tài sản được đầu tư xây dựng, mua sắm từ nguồn vốn huy động), số tiền còn lại được quản lý, sử dụng theo quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước, Nghị định số 52/2009/NĐ-CP và cơ chế tài chính áp dụng đối với đơn vị sự nghiệp công lập. Ngoài ra đơn vị còn phải kê khai, báo cáo và đăng nhập thông tin về tài sản nhà nước sử dụng vào Mục đích sản xuất, kinh doanh dịch vụ, cho thuê, liên doanh, liên kết vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản nhà nước.
Riêng đối với đơn vị sự nghiệp công lập do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên được Nhà nước xác định giá trị tài sản nhà nước để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp thì việc quản lý, sử dụng tài sản nhà nước được thực hiện theo cơ chế áp dụng đối với đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính.
Thông tư số 23/2016/TT- BTC có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 4 năm 2016, bãi bỏ Thông tư số 12/2012/TT-BTC ngày 06 tháng 02 năm 2012 của Bộ Tài chính hướng dẫn tiêu chí xác định đơn vị sự nghiệp công lập đủ điều kiện được Nhà nước xác định giá trị tài sản để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp và bãi bỏ Mục 8, Mục 9, các quy định về thuê tài sản phục vụ hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập tại Mục 3 Thông tư số 245/2009/TT-BTC ngày 31/12/2009 của Bộ Tài chính.

Thanh Trúc - Sở Tài chính Bình Định.